مقدمه و تاریخچه

تاریخچه كشف، تولیـد و اسـتفاده از فـرآوردههـای تخمیـری حاصـل از شـیر، بـه ده هـزار سـال قبـل از مـیلاد مـسیح، در خاورمیانــه شــامل بالكــان و در اقــوام آریــایی مــستقر در سرزمینهای ایران و تركیه امروزی بـاز مـیگـردد. آریـاییهـا، لبنیات را به عنوان غذای ابدی انسان پنداشته و اثرات سودمند آنرا در حفظ سلامتی و بقای نسلها، ستایش میكردند. آنچـه به صورت علمی، سیطره غرب شاهد شكوفایی آن بـوده اسـت، اولین بار توسط دانـشمند بیولوژیـست روسـی، الـی مچنیكـف برنده جایزه نوبل در سال 1900 میلادی ابداع گردید..

او استفاده از باسیلوسها را كـه بـاكتریهـای مولـد اندوسـپور هــستند، در ماســت ســازی مــدرن بــه راه انــداخت.

 او بارهــا گزارشاتی مبنی بر دلایل عمر طولانی روستائیان ساكن بالكـان را كه مصرف مداوم و فراوانی از محصولات تخمیـری داشـتند، ارایه نمود. تأكید وی، مرتبط با حضور ارگـانیزمهـای زنـده در این فرآوری بـود. ایـن تكنولـوژی سـاده و بـی دردسـر صـنعت غذایی، در طول جنگ جهانی دوم به اروپا راه یافت و سـاكنین محنت زده این قاره را با این ماده غذایی سودمند آشنا سـاخت.

بدین ترتیب، بعدها به مجموعه ارگـانیزمهـایی كـه عـلاوه بـر دخالـت در فرآینـد تخمیـر، سـبب حفـظ سـلامت و تثبیـت میكروفلورای دستگاه گوارش میگردد، عنوان پروبیوتیك اعطـا گردید. پروبیوتیكها، علاوه بر خود، جمعیت باكتریهای مفید دستگاه رودهای را افزایش میدهنـد. تحـول نـوین در صـنعت غذاسازی به كمك فرآوردههای تخمیری، به علـوم بیولـوژیكی نیز راه یافت. بطوری كه پروبیوتیك تراپی، حاصل این تكامل در روند میكروبیولوژی غذایی است.

پروبیوتیك تراپی عبارت اسـت از بلع ارگانیزمهـای زنـده كـه اثـرات سـودمندی بـر سـلامتی موجـودات برجـای مـیگذارنـد و ریـزمحیط میكروبـی آنهـا را دستكاری مـیكننـد. پروبیوتیـكهـا، مـانع از رشـد و تهـاجم میكروبهای بیماریزا در سطوح مخاطی میگردند. شروع این روش درمانی، از سال 1925 با ایجاد تحول در صنایع تولید لبنیات، بخصوص ماست سازی آغاز گردید و در سالهای 1938 تا 1997،به صورت کاملا مدرنیزه و امروزی درآمد.

امروزه، پروبیوتیك تراپی به عنوان یكی از روشهای مهم در طب آلترناتیو مورد استفاده قرار میگیرد. تاریخچه استفاده از پروبیوتیكها، به تكنولوژی اصلاح نژاد حیوانات به منظور پرورش نسلهایی از سویه های خالص نیز باز میگردد.

به منظور كاربرد آنها در تحقیقات تجربی لازم بود تا سیستم ایمنی ضعیف شده این حیوانات را اصلاح و بهبود بخشند. به همین منظور از پروبیوتیكها استفاده میگردید. مصرف پروبیوتیكها حتی در نژادهایی كه جنبه های تزئینی و كاربردی دیگری داشتند نیز رایج بود. پروبیوتیكها، داروهای زنده برای زندگی هستند. پس مصرف باكتریهای خوب مورد قبول قرار گرفته است. زیرا هم سبب ارتقای سیستم ایمنی و توسعه و تكامل سطوح مخاطی گردیده و هم كیفیت زندگی را از طریق رقابت با ارگانیزمهای بیماری زا بهبود میبخشند. اینها شعار تولیدكنندگان و مصرف كننندگان فرآورده های پروبیوتیكی میباشد كه به صورت یك صنعت و تجارت مقبول درآمده است و به صورت غذاهای غنی شده با آنها، و یا به صورت دارو، در اختیار نیازمندان قرار گرفته است.